Năm 1939, khi Thế chiến II nổ ra và thị trường chứng khoán sụp đổ, John Templeton đã hành động ngược lại hoàn toàn với đám đông. Thay vì chạy trốn, ông đã đổ 10.000 USD (một số tiền cực lớn thời đó) vào 104 cổ phiếu “rẻ như cho” – mỗi cổ phiếu chưa đến 1 USD. 6 năm sau, khi chiến tranh kết thúc, số tiền đó đã tăng lên 40.000 USD.
10 Bài học vàng từ huyền thoại đầu tư John Templeton
Đó chính là Sir John Templeton – nhà đầu tư được mệnh danh là “Cha đẻ của đầu tư giá trị toàn cầu”, người luôn tìm kiếm cơ hội ở những nơi mà không ai dám nhìn vào.
Quỹ Templeton Growth Fund của ông đã tạo ra lợi nhuận đáng kinh ngạc 15% mỗi năm trong suốt gần 40 năm (1954-1992) – một thành tích mà rất ít nhà đầu tư có thể đạt được.
1. “Nếu bạn muốn tạo lợi nhuận vượt trội so với đám đông, bạn phải làm những việc khác với đám đông”
Khi mọi người đều mua cổ phiếu công nghệ, Templeton lại tìm kiếm cơ hội ở các ngành truyền thống bị lãng quên. Khi thị trường hoảng loạn, ông lại mua vào. Để đánh bại thị trường, bạn phải dám đi ngược dòng đám đông – điều mà hầu hết mọi người không đủ can đảm để làm.
2. “Trong đầu tư, 4 từ nguy hiểm nhất là ‘Lần này sẽ khác'”
Lịch sử thị trường luôn lặp lại, nhưng nhà đầu tư thường nghĩ họ thông minh hơn lịch sử.
Từ bong bóng dot-com 2000 (“Internet sẽ thay đổi thế giới”), khủng hoảng 2008 (“Bất động sản không bao giờ giảm giá”), đến tiền điện tử 2017 – mỗi thế hệ đều tự thuyết phục mình rằng “lần này sẽ khác”.
Kết quả? Mua vào ở định giá phi lý, bỏ qua dấu hiệu cảnh báo, từ chối bán khi thị trường quá nóng – và cuối cùng là thua lỗ nặng nề.
3. “Hãy nhớ, không có khoản đầu tư nào là mãi mãi”
Ngay cả những công ty tốt nhất cũng sẽ có lúc không còn phù hợp trong danh mục đầu tư của bạn.
Thế giới liên tục thay đổi. Kodak từng là gã khổng lồ nhiếp ảnh, Nokia từng thống trị thị trường điện thoại, Blockbuster từng là đế chế cho thuê phim. Thị trường, công nghệ, và nhu cầu người tiêu dùng luôn biến động.
John Templeton dạy rằng: Đừng yêu cổ phiếu của bạn. Hãy sẵn sàng bán khi cơ bản thay đổi, định giá quá cao, hoặc khi có cơ hội tốt hơn. Lòng trung thành mù quáng với một khoản đầu tư có thể là con đường dẫn đến thảm họa tài chính.
4. “Đầu tư là để đạt được tổng lợi nhuận thực lớn nhất”
Đó là lợi nhuận cực đại sau khi trừ đi thuế và lạm phát. Chiến lược nào không quan tâm đến thuế và lạm phát sẽ dễ dẫn tới thất bại. Mỗi lần mua bán cổ phiếu, nhà đầu tư sẽ bị trừ một khoản phí giao dịch và thuế. Nếu mua bán quá nhiều lần, tác động tới danh mục sẽ tương đối đáng kể.
5. “Nhà đầu tư dài hạn với tâm lý thoải mái tạo lợi nhuận tốt hơn nhà giao dịch ngắn hạn”
Theo John Templeton, một nhà đầu tư thoải mái thường:
- Nắm chắc thông tin hơn
- Hiểu rõ các giá trị cốt lõi
- Kiên nhẫn và bình tĩnh hơn
- Trả ít thuế và phí giao dịch hơn
- Không suy nghĩ quá nhiều
6. “Đi ngược lại đám đông là việc cực kỳ khó khăn”
Nhiều người nói “Mua thấp, bán cao”, nhưng cụ thể là mua khi nào?
Họ thường chờ đến khi các chuyên gia đã đồng ý rằng cổ phiếu có triển vọng tích cực – một chiến thuật sai lầm.
Mấy ai dám mua khi các chuyên gia đang bi quan về thị trường?
7. “Không ai có thể dự đoán hoặc kiểm soát tương lai”
Ngay cả những công ty được quản lý tốt cũng có thể gặp rủi ro bất ngờ:
- Thiên tai
- Đình công
- Đối thủ có đột phá công nghệ
- Yêu cầu thu hồi sản phẩm
- Vấn đề nội bộ ẩn giấu
8. “Hãy cẩn trọng với chiến lược mua những gì còn sót lại”
Trước đây, có nhiều cổ phiếu có giá thấp hơn giá trị tài sản thực. Nhưng ngày nay:
- Những công ty này còn rất ít
- Các tay lão luyện đã vơ vét hết
- Hãy cẩn thận với những gì còn sót lại
9. “Hãy tự tha thứ cho mình khi mắc sai lầm”
Khi thua lỗ:
- Đừng nhụt chí
- Đừng tăng rủi ro để cố gỡ lại
- Biến mỗi lỗi lầm thành bài học
- Xác định rõ mình đã sai ở đâu
10. “Thách thức lớn nhất là phải làm tốt hơn cả chuyên gia”
Không chỉ cần đưa ra quyết định đúng đắn hơn nhà đầu tư trung bình, bạn còn phải làm tốt hơn cả những chuyên gia đang quản lý các định chế lớn.
Kết luận
Những bài học từ Sir John Templeton vẫn còn nguyên giá trị đến ngày nay. Ông không chỉ là một nhà đầu tư vĩ đại mà còn là một người thầy tuyệt vời – người đã đúc kết những trải nghiệm đầu tư của mình thành những triết lý giá trị cho các thế hệ sau.
Chúc các bạn cùng phân tích cổ phiếu thành công và đầu tư đạt được kết quả tốt nhất.
Bài viết liên quan: