7/9 – đó là số tiêu chí mà thị trường chứng khoán Việt Nam đã đáp ứng được trong bộ đánh giá nâng hạng FTSE Russell, chỉ còn thiếu 2 điểm cuối cùng để chính thức “đổi vận” sau hơn một thập kỷ mang danh thị trường cận biên. Trong khi đó, với MSCI – “người gác cổng” khó tính hơn, Việt Nam mới chỉ vượt qua được 8/17 tiêu chí.
Nâng Hạng FTSE và MSCI thị trường chứng khoán là gì ?
Ngày 9/4/2025, thời điểm FTSE Russell công bố kết quả đánh giá giữa kỳ, có thể mở ra cánh cửa đón nhận làn sóng vốn ngoại lên đến 6 tỷ USD vào thị trường – tương đương 40% tổng giá trị giao dịch của cả năm 2024.
Vậy đâu là sự khác biệt căn bản giữa nâng hạng FTSE và MSCI? Và tại sao việc được FTSE Russell công nhận lại là bước đệm chiến lược cho thị trường chứng khoán Việt Nam?
Trước tiên, hãy cùng phân tích cổ phiếu sự khác biệt cơ bản giữa hai tổ chức xếp hạng uy tín hàng đầu thế giới này:
1. Khung tiêu chí đánh giá
- MSCI áp dụng 17 tiêu chí đánh giá nghiêm ngặt, trong đó Việt Nam mới đáp ứng được 8/17 tiêu chí.
- FTSE Russell chỉ có 9 tiêu chí với mức độ linh hoạt cao hơn, Việt Nam đã đáp ứng được 7/9 tiêu chí, chỉ còn thiếu 2 điều kiện cuối cùng.
2. Chu kỳ đánh giá và công bố
- MSCI thực hiện đánh giá định kỳ hàng năm vào tháng 6.
- FTSE Russell tiến hành đánh giá hai lần mỗi năm vào tháng 3 và tháng 9, tạo nhiều cơ hội điều chỉnh và cải thiện.
3. Tiềm năng dòng vốn thu hút
- Nâng hạng MSCI: Dự kiến thu hút dòng vốn 1,2–2 tỷ USD từ các quỹ đầu tư thụ động.
- Nâng hạng FTSE Russell: Ước tính thu hút 0,7–1,5 tỷ USD từ quỹ thụ động, nhưng tổng dòng vốn có thể lên đến 5-6 tỷ USD nếu tính cả quỹ chủ động.
4. Động lực thị trường và thời gian ảnh hưởng
- FTSE: Thanh khoản gia tăng 1-2 tháng sau khi công bố và 1-2 tháng sau khi hoàn tất chuyển đổi.
- MSCI: Thanh khoản cải thiện 5-6 tháng sau công bố và 1-4 tháng sau khi hoàn tất quá trình chuyển đổi.
- Khối ngoại thường tiến hành mua ròng trước 2-4 tháng khi FTSE thông báo, trong khi với MSCI là 4-5 tháng.
Với những điểm khác biệt nổi bật trên, nâng hạng FTSE Russell đang được xác định là mục tiêu khả thi và tối ưu hơn cho Việt Nam trong giai đoạn hiện tại. Các tổ chức phân tích hàng đầu như BSC, VDSC và Morgan Stanley đều đưa ra dự báo Việt Nam có khả năng cao được FTSE Russell công nhận nâng hạng vào tháng 9/2025, đặc biệt sau khi gỡ bỏ rào cản then chốt về yêu cầu ký quỹ đối với nhà đầu tư nước ngoài.
Nâng Hạng FTSE và MSCI có lợi ích như thế nào ?
Thu hút dòng vốn đầu tư chất lượng cao:
- 500-700 triệu USD từ các quỹ ETF theo dõi các chỉ số FTSE.
- 800 triệu USD từ nhà đầu tư thụ động sử dụng bộ chỉ số FTSE và 2 tỷ USD từ các nhà đầu tư thụ động khác.
- 4-6 tỷ USD tiềm năng từ các quỹ đầu tư chủ động (theo đánh giá của Morgan Stanley).
Nâng cao chất lượng và thanh khoản thị trường:
- Tối ưu hóa giá trị giao dịch bình quân phiên.
- Đa dạng hóa cơ cấu nhà đầu tư tổ chức quốc tế.
- Tăng cường độ sâu thị trường và giảm thiểu biến động cực đoan.
Khẳng định vị thế trong hệ thống tài chính toàn cầu:
- Thị trường chứng khoán Việt Nam được quốc tế công nhận về chất lượng và tính minh bạch.
- Tạo nền tảng vững chắc để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe hơn của MSCI.
- Nâng cao niềm tin dài hạn từ cộng đồng đầu tư quốc tế.
Đặc biệt, một số doanh nghiệp sẽ hưởng lợi trực tiếp từ làn sóng vốn này:
- Các công ty chứng khoán với thị phần giao dịch khách hàng tổ chức lớn: SSI, HCM, VCI.
- Cổ phiếu blue-chip có vốn hóa và thanh khoản vượt trội: VCB, VNM, HPG, MSN, VIC, VHM, VRE.
- Doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn cao về minh bạch thông tin và quản trị doanh nghiệp.
Kết Thúc
Liệu việc nâng hạng FTSE có thực sự tạo ra động lực tăng trưởng bền vững hay chỉ là hiệu ứng tâm lý ngắn hạn cho thị trường?
Phân tích từ các thị trường đã được nâng hạng trước đây cho thấy, tác động tích cực thường kéo dài 6-12 tháng sau thời điểm chính thức nâng hạng, nhưng về dài hạn, chất lượng tăng trưởng nội tại của doanh nghiệp và môi trường vĩ mô mới là những yếu tố quyết định.
Nâng hạng chỉ mở ra cánh cửa cơ hội, nhưng cách thị trường Việt Nam tận dụng triệt để cơ hội đó mới thực sự là yếu tố quyết định thành công trong tương lai.
Bài viết liên quan: